„Spośród wszystkich aktywów firmy…tylko wartość pracowników może wzrastać wraz z upływem czasu” pisał Brian Tracy. Powodzenie przedsiębiorstwa w znacznej mierze zależy od zaangażowania w pracę zatrudnionych w nim osób, dlatego tak istotnym kluczem do sukcesu organizacji jest sprawnie funkcjonujący system motywacji.
Motywowanie do pracy należy do najtrudniejszych funkcji zarządzania. Powinno wpływać na zachowanie pracowników za pośrednictwem bodźców, które zostaną przez pracowników przekształcone w działanie zgodne z celami organizacji.
Mamy trzy poziomy motywacji. Pierwszy poziom to podporządkowanie pracownika, drugi to identyfikacja celu i trzeci poziom to zaangażowanie.
W tym artykule pragnę skupić się właśnie na trzecim poziomie jako na najbardziej wpływowym poziomie motywacji. Zaangażowany pracownik utożsamia cel firmy jako własny cel, czuje potrzebę działania i odczuwa satysfakcję z powodzenia przedsiębiorstwa, w którym pracuje.
Dla pracowników ważna jest zarówno motywacja wewnętrzna jak i zewnętrzna: dobra atmosfera w pracy, możliwość rozwoju, dobra współpraca, odpowiednia komunikacja i dobrze przekazana informacja zwrotna, lubienie tego co się robi, potrzeba uznania i bycie docenianym, precyzyjnie określona możliwa ścieżka kariery, możliwość wpływania na rozwój firmy oraz płaca i premie.
Jak w takim razie skutecznie motywować pracowników?
Wśród pozytywnych metod wyróżniamy motywowanie finansowe. Są to wszelkiego rodzaju nagrody finansowe, premie uznaniowe lub premie uzależnione od wyników pracy czy podwyżki płacy oraz motywowanie negatywne, czyli utrata premii za niewykonanie zadania lub wręcz utrata pracy.
Jednak w obecnych czasach wiemy już, że taki system „kija i marchewki” wcale nie działa motywująco. Raczej pokazuje, że pracownik jest traktowany jak dziecko, które trzeba karać lub nagradzać. U pracownika może rodzić się lęk oraz dystans wobec przełożonego i organizacji. Taka metoda może także zachęcać ludzi do rywalizowania ze sobą zamiast do współpracy w zespole. Przynosi więc więcej strat niż korzyści zarówno dla pracownika jak i pracodawcy.
Warto zadać sobie pytanie „Dlaczego ludzie pracują?” Pierwsza myśl, jaka przychodzi nam do głowy to: „Pracują by zarabiać pieniądze.” Jednak wyniki badań wskazują, że na pierwszym miejscu nie jest jedynie wysokość wynagrodzenia. Dla pracowników istotne są takie czynniki jak pewność zatrudnienia, ciekawa praca, stały rozwój, doskonalenie umiejętności i możliwość awansu, odczuwanie bycia docenionym przez przełożonego oraz ogólna pozycja przedsiębiorstwa na rynku. Pieniące są istotne by zapewnić sobie byt jednak, gdy człowiek osiągnie dany poziom wynagrodzenia, to pieniądze – zgodnie z teorią motywacji F. Herzberga – przestają już być czynnikiem silnie motywującym.
Zajmijmy się więc motywowaniem pozapłacowym. Zaliczamy do nich dodatkowe pakiety ubezpieczeniowe, karnety do kin oraz klubów fitness, kursy języków obcych, wyjazdy integracyjne pracowników, zniżki na produkty firmy, bony świąteczne czy obiady firmowe. Jednak należy dopierać takie formy motywacji bardzo starannie i indywidualnie. Warto pamiętać, że na przykład proponowanie pakietu do klubu fitness pracownikowi, który nigdy nie korzystał i nie zamierza korzystać z takiej formy rekreacji jest tylko i wyłącznie stratą pieniędzy.
Istnieją także skuteczne sposoby na to, by motywować pracowników i nie wydać na to pieniędzy, czyli aby dać pracownikom coś więcej niż same korzyści materialne. Dzięki Piramidzie Potrzeb Abrahama Maslowa wiemy, że ludzie nie odczuwają tylko potrzeb fizjologicznych. Posiadają także potrzeby wyższego rzędu takie jak potrzeby bezpieczeństwa, szacunku i uznania oraz potrzebę samorealizacji. Oczywiście, aby móc spełniać potrzeby wyższe, muszą być spełnione te niższego rzędu. Czyli zachowując godny i uczciwy system płacowy należy uwzględnić naturalne potrzeby wyższego rzędu. Dla pracowników poza płacą i premią ważna jest zarówno motywacja wewnętrzna jak i zewnętrzna: dobra atmosfera w pracy, możliwość rozwoju, dobra współpraca, odpowiednia komunikacja i dobrze przekazana informacja zwrotna, lubienie tego co się robi, potrzeba uznania i bycie docenianym, precyzyjnie określona możliwa ścieżka kariery, możliwość wpływania na rozwój firmy.
Do metod motywujących zapewniających zaspokojenie wyższego rzędu możemy zaliczyć:
– Zauważanie starań i publiczną pochwałę pracownika – niestety często zapominamy o tej metodzie przy zarządzaniu zasobami ludzkimi. Gdy osiągane przez pracownika cele zostaną zauważone przez przełożonego i dodatkowo wzmocnione pochwałą, pracownik w przyszłości będzie dążył do tego, by powtarzać działanie, za które został pochwalony przez lidera czy przełożonego. Dodatkowo wzrasta poczucie własnej wartości pracownika oraz stawania się ekspertem w danej dziedzinie.
– Dobrze przekazana informacja zwrotna, to ostatnio częsty temat prowadzonych prze ze mnie szkoleń dla liderów i managerów, którzy rozumieją jak ważną kwestią jest posiadanie sztuki dobrego przekazywania informacji zwrotnej. Każdy człowiek chce wiedzieć, czy to co robi ma sens, czy robi to w prawidłowy sposób lub co wykonuje niepoprawnie. Dzięki informacji zwrotnej pracownik będzie starał się wykonać zadanie z coraz większym zaangażowaniem, wiedząc nad czym musi popracować, a co jest wykonywane dobrze.
– Możliwość doskonalenia się i rozwoju kompetencji. Chęć rozwoju jest bardzo silnym motywatorem do pracy. Możliwość doskonalenia się można zapewnić, powierzając pracownikom odpowiedzialność za jakiś projekt, nad którym będą mogli pracować sami lub w zespole, dzięki temu ich umiejętności będą wzrastać. By wzmocnić kompetencje pracowników można zorganizować cykl szkoleń, gdzie pracownik otrzyma listę szkoleń, dedykowanych dla niego z możliwością samodzielnego wybrania poszczególnych tematów szkoleń – to daje pracownikowi informację, ze jego rozwój jest istotny i że pracodawca ufa, że pracownik wybierze najbardziej odpowiednią dla niego formę rozwoju.
– Możliwość współpracy. Dzięki umiejętności pracy w zespole ludzie mają możliwość dzielenia się wiedzą i doświadczeniem. Gdy pracownicy potrafią współpracować i wspólnie budują dobrą atmosferę i kulturę w firmie, darzą się szacunkiem, pomagają sobie w rozwiązywaniu problemów zaistniałych podczas pracy, czują się współodpowiedzialni za sukces przedsiębiorstwa.
– Możliwość uczestniczenia w tworzeniu firmy. Dając pracownikom szansę, by mogli zgłaszać pomysły, które potem będą wykorzystywane do rozwoju firmy, pracodawca czy lider daje im poczucie przynależności do organizacji oraz ich istotności w procesie rozwoju firmy.
Dobrze proces motywowania zaplanowany jest w okresie długotrwałym oraz powinien być konsekwentnie realizowany.
Przy ustalaniu sposobów motywowania pracowników warto również zastanowić się nad różnicami w zależności od branży w jakiej działa dana organizacja. Poza ogólnymi motywatorami, które istotne są w każdej organizacji, takimi jak płaca i premie, dobra atmosfera w pracy, możliwość rozwoju, dobra współpraca, odpowiednia komunikacja i dobrze przekazana informacja zwrotna, lubienie tego co się robi, potrzeba uznania i bycie docenianym, precyzyjnie określona możliwa ścieżka kariery, możliwość wpływania na rozwój firmy, w przypadku pracowników IT dodatkowo istotne jest poczucie sensu pracy, jasne reguły pracy i określenie wymagań, możliwość pracy z nowymi technologiami, możliwość pracy na dobrym sprzęcie oraz elastyczny czas pracy oraz możliwość pracy zdalnej.
Inne podejście należy zastosować przy motywowaniu pracowników branży produkcyjnej, gdzie głównie mówimy o pracy fizycznej i powtarzalnej. Tu warto rozdzielić pracowników Na „niższego i wyższego szczebla”, przeprowadzanie oceny pracowniczej, dbanie o bezpieczeństwo poprzez sprawnie działający system bhp, odpowiednie motywujące i doceniające podejście bezpośredniego brygadzisty czy kierownika. Warto zaznaczyć, że przy branży produkcyjnej możemy zauważyć większy wpływ motywujący dodatku finansowego do podstawy wynagrodzenia. Istotne jest, aby ustalić jasne zasady premiowania, by każdy wiedział, za jakie działania ma możliwość uzyskania premii.
Dobrze proces motywowania zaplanowany jest w okresie długotrwałym oraz powinien być konsekwentnie realizowany.
Renata Wrona
Cieszę się, że przeczytałaś mój artykuł. Jeśli, to co przeczytałaś jest dla Ciebie wartościowe, to:
- Proszę, zostaw swój komentarz. Bez Twojego komentarza nie czuję Twojej obecności. Napisz więc swoje odczucia po przeczytaniu.
- Podaj dalej. Jestem przekonana, że jeśli to co piszę jest dla Ciebie ciekawe i pomocne, to również może być pomocne dla kogoś z Twojego otoczenia. ,Dlatego podziel się linkiem do artykułu ze znajomymi.
- Podejrzyj mnie na: https://www.facebook.com/RenataWrona.Trener.Coach/
i na https://www.instagram.com/renatawrona.pl/
Tam oprócz informacji o nowych wpisach na blogu, zobaczysz też kulisy mojej pracy. Zapraszam.
Renata Wrona
